Wpływ aktywności fizycznej na mózg

Aktywność fizyczna to sposób nie tylko na smukłe, zdrowe ciało. Zmiany zachodzące pod wpływem systematycznego ruchu są wszechstronne i obejmują także nasze samopoczucie i sprawność umysłową. W poniższym artykule krótko i zwięźle omawiamy jakie procesy o  tym decydują i jak z regularnej aktywności aktywności fizycznej korzysta nasz mózg. A po lekturze zapraszamy na rower lub długi spacer!

Aktywność fizyczna jest jednym z najskuteczniejszych i zarazem najprostszych działań profilaktycznych jakie człowiek może podjąć w trosce o swoje zdrowie. Zmiany, jakie zachodzą pod wpływem systematycznych ćwiczeń są wszechstronne i dotyczą wszystkich układów w organizmie człowieka. Warto pamiętać, że regularne ćwiczenia ruchowe zapobiegają przedwczesnej śmierci i poważnym chorobom cywilizacyjnym (tj. otyłość, choroba wieńcowa, nadciśnienie, cukrzyca, miażdżyca, osteoporoza itd.). Regularna aktywność fizyczna wpływa także na funkcjonowanie psychiczne jednostki przez co pozwala zachować dobrą jakość życia. Wysiłek fizyczny uczy wytrwałości i determinacji w działaniu, spostrzegania zadań i obowiązków w kategorii wyzwania. Rozładowuje napięcie i stres, wpływa na wyższą samooceną jednostki. Działa korzystnie na ogólne samopoczucie człowieka; m.in. poprawia jakość snu, przeciwdziała depresji, zapobiega obniżeniu nastoju, zwiększa zaradność i pewność siebie. 

Jako, że ruch jest bodźcem, który stymuluje mózg do większej aktywności pozytywnie wpływa także na sferę intelektualną człowieka. W trakcie długotrwałego wysiłku fizycznego ukrwienie mózgu zwiększa się średnio o 25% w stosunku do stanu wyjściowego. Ćwiczenia o charakterze tlenowym czyli tzw. ćwiczenia aerobowe (tj. pływanie, bieganie, jazda na rowerze, długie spacery, taniec, aerobic, nordic walking) mają istotny wpływ na prawidłową pracę mózgu. Ten rodzaj aktywności fizycznej silnie oddziałuje na układ krążenia, powoduje zwiększenie przepływu krwi przez mózg co w konsekwencji prowadzi do lepszego zaopatrzenia mózgu w tlen i substancje odżywcze. Regularny wysiłek fizyczny prowadzi do powstania nowych naczyń krwionośnych w mózgu. Badacze zajmujący się wpływem ruchu na mózg donoszą, że pod wpływem regularnej aktywności fizycznej dochodzi do strukturalnych i funkcjonalnych zmian w mózgu człowieka. Ćwiczenia fizyczne prowadzą do powiększenia objętości istoty szarej w korze czołowej i skroniowej oraz zwiększenia funkcjonalnych połączeń między poszczególnymi częściami mózgu. W trakcie aktywności ruchowej, w mózgu produkowane jest specyficzne białko tzw. BDNF (ang. brain-derived neurotrophic factor), odpowiada ono za regenerację starych i powstawanie nowych komórek nerwowych. Zwiększa zdolność neuronów do tworzenia nowych połączeń nerwowych oraz poprawia aktywność synaptyczną pomiędzy istniejącymi neuronami. Regularne ćwiczenia ruchowe stymulują tworzenie się nowych komórek nerwowych w specyficznym obszarze mózgu zwanym hipokampem. Jest to nieduża struktura zlokalizowana w płacie skroniowym kory mózgowej, odpowiedzialna w głównej mierze za procesy związane z pamięcią i uczeniem się. Podczas aktywności fizycznej w mózgu człowieka zwiększa się poziom stężenia ważnych neuroprzekaźników tj. dopaminy, serotoniny, noradrenaliny. Substancje te wpływają na poprawę samopoczucia ale również silnie oddziałują na funkcjonowanie poznawcze człowieka, przyczyniając się m.in. do wzrostu poziomu motywacji.  Po wysiłku fizycznym w mózgu wydzielane są endorfiny zwane także hormonami szczęścia, które to odpowiedzialne są za poprawę nastroju i redukcję stresu. Regularny ruch pomaga także obniżyć poziom kortyzolu (hormon stresu) i adrenaliny, substancji produkowanych w sytuacjach stresowych. Wysiłek fizyczny redukuje we krwi stężenie cytokin prozapalnych, które mogą przyczyniać się do rozwoju procesów o charakterze neurodegeneracyjnym w mózgu. Aktywność ruchowa obniża czynniki ryzyka zespołu metabolicznego (tj. nadciśnienie, insulinooporność) zmniejszając dzięki temu ryzyko wystąpienia zaburzeń czynności poznawczych człowieka.

Regularny ruch poprawia ogólne funkcjonowanie mózgu, opóźnia początek i spowalnia rozwój zaburzeń w chorobach neurodegeneracyjnych. Człowiek potrzebuje systematycznej aktywności fizycznej aby jak najdłużej zachować odpowiednią sprawność fizyczną, równowagę emocjonalną oraz zdolności intelektualne.
„Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu” – Wojciech Oczko, lekarz (1545-1608)

Dla osób aktywnie uprawiających sporty w ofercie Centrum Rehabilitacji Swoszowice mamy specjalne pakiety rehabilitacji. Jest to unikalne połączenie rehabilitacji indywidualnej (60 min. indywidualnej pracy z fizjoterapeutą) oraz dodatkowych zabiegów (w tym z wykorzystaniem naszych wód siarczkowych), stworzone, aby dobrze przygotować organizm do wysiłku związanego z wybraną aktywnością, wzmocnić stawy i mięśnie oraz jak najszybciej pomóc w razie wystąpienia kontuzji.