Zamrożony bark

Ból barku może być spowodowany wieloma czynnikami. Jednak kiedy pojawia się bez wyraźnej przyczyny, nasila w nocy, a do tego bark robi się coraz sztywniejszy i trudniej wykonywać nim czynności dnia codziennego takie jak mycie czy ubieranie się, możemy mieć do czynienia z zespołem zamrożonego barku. Czym jest i jak sobie z nim radzić odpowiadamy w poniższym artykule.

                                                                                     designed by  - Freepik.com

Określenie „zamrożony bark” zarezerwowane jest dla zespołu objawów, z których dominującym jest nagłe pojawienie się bólu barku oraz znaczne ograniczenie zakresu ruchu w stawie barkowym, bez określonej przyczyny. Szacuje się, że przypadłość ta dotyczy ok. 5% populacji, najczęściej osób w wieku po 40 roku życia, częściej kobiet niż mężczyzn. Co ciekawe, w przeważającej ilości przypadków występuje po stronie kończyny niedominującej. 

W literaturze medycznej zamrożony bark to stan zapalny torebki stawu ramienno-łopatkowego, w przebiegu którego dochodzi do obkurczenia lub wytworzenia zrostów w obrębie torebki stawowej. Możemy się także spotkać z takimi jego nazwami jak idiopatyczne zapalenie barku lub zarostowe zapalenie torebki stawowej.

Przyczyny dolegliwości nie są znane. Naukowcy zauważyli jednak pewne zależności, związane z występowaniem tego schorzenia. Są to na pewno zaburzenia gospodarki hormonalnej, dlatego tak często problem dotyka kobiet w okresie menopauzy. Czynnikiem ryzyka jest również niedoczynność tarczycy, cukrzyca insulinozależna, przyjmowanie leków na nadciśnienie oraz choroby autoimmunologiczne.

Do najważniejszych objawów zespołu zamrożonego barku zalicza się:
- nagłe wystąpienie bólu, bez wyraźniej przyczyny, czasami z dnia na dzień lub po nocy,
- ograniczenie zakresu ruchu w stawie barkowym w każdej płaszczyźnie (z czasem nasilającym się, aż do całkowitego braku ruchu w stawie).
Dodatkowo może wystąpić obrzęk, ocieplenie, a nawet zaczerwieniania skóry w okolicy barku. Osłabieniu ulega siła ręki.  Pacjenci często skarżą się także na promieniowanie bólu wzdłuż ramienia z drętwieniem ręki. Objawy te znacznie utrudniają normalne funkcjonowanie. Osobom dotkniętym zespołem zamrożonego barku trudno podnosić rękę nad głowę, czesać się, myć, samodzielnie ubierać, zapinać pasy w samochodzie. 

Obraz  kliniczny schorzenia można podzielić na 3 okresy. Pierwszy to okres bólowy, drugi, maksymalnego ograniczenia ruchu w stawie, trzeci ustępowania objawów i  powrotu funkcji, która może nastąpić nawet po 2 latach. W wyniku wystąpienia choroby często nie dochodzi jednak do powrotu pełnej sprawności.

Zespół zamrożonego barku rozpoznaje się na podstawie badania chorego. W badaniach diagnostycznych dominuje obraz zapalenia okołostawowego aseptycznego (obrzęk, bolesność uciskowa i przy próbach ruchu). Radiologicznie stwierdza się odwapnienie części kości tworzących staw.

Przykurcz stawu może utrzymywać się od miesiąca do kilku miesięcy. Jeżeli nałoży się on na zmiany zaawansowane zwyrodnieniowe czy przeciążeniowe (uszkodzenie pierścienia ścięgien rotatorów) może się utrzymywać dłużej lub utrwalić.

Leczenie zespołu zamrożonego barku jest trudne, a dość często obserwuje się niezależnie od tego czy zespół jest leczony czy nie całkowite cofnięcie się objawów tak szybko jak one się pojawiły.Głównym celem podejmowanego leczenia jest działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i mobilizacja stawu barkowego. Konieczne jest zażywanie leków przeciwbólowo przeciwzapalnych. Często w początkowym etapie pacjenci maja podawane dostawowo leki sterydowe przeciwzapalne (tzw. blokada). Niezwykle istotne jest jak najwcześniejsze rozpoczęcie rehabilitacji. Stosuje się łagodne zabiegi fizykalne mające działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne typu laseroterapia, krioterapia, pole magnetyczne niskiej częstotliwości, prądy tens, a w późniejszym etapie można stosować m.in. jonoforezę. Mobilizację stawu prowadzi się ostrożnie metodami ćwiczeń czynno-biernych, wspomaganych, neurofizjologicznych typu PNF i terapii manualnej. Nie forsuje się przykurczu. Leczenie operacyjne w przypadku braku efektów może być rozważane, ale nie jest często stosowane z uwagi na niepewne rokowania co do znaczącej poprawy. W okresie przewlekłym, wskazane jest leczenie uzdrowiskowe.

W naszym Centrum Rehabilitacji pacjenci cierpiący na zespół zamrożonego barku mogą skorzystać z pełnego zakresu rehabilitacji, obejmującego zarówno leczenie balneologiczne jak i fizykoterapię, kinezyterapię czy masaż. Lekarze specjaliści rehabilitacji medycznej, ortopedii i reumatologii pomogą dobrać zabiegi do aktualnego stanu zdrowia i oczekiwań pacjenta. Osobom wymagającym szczególnej, indywidualnej i  intensywnej opieki rehabilitanta szczególnie polecamy także terapię indywidualną.